Bicornuate uterus, bir rahim şekil bozukluğu olarak sınıflandırılır. Rahim, normalde ters bir armudu andıracak şekilde, içi boş ve gebeliğe imkân veren bir yapıdadır. Ancak bicornuate uterusda, rahim, ortada oluşan 1 santimetreden uzun doku nedeniyle rahmin belirli bir aşamasına kadar ikiye bölünmüş görünmesine neden olur.
Y Şeklinde Rahim Nedir?
Y şeklinde rahim olarak bilinen bicornuate uterus, rahmin üst iç ve yan taraflarında oluşan bombeleşmeler olarak tanımlanabilir. Bu çıkıntı rahmi ortadan ikiye böler ancak rahim perdesinde olduğu gibi rahim, tamamıyla ikiye bölünmez. Orta kısımda oluşan doku, iki boşluklu bir rahim görünümüne neden olur. Bicornuate uterus, en sık görülen rahim şekli bozukluğu tiplerinden bir tanesidir.
Normal şartlar altında rahim içi, ters armut ya da üçgen biçimini andıran bir boşluğa sahiptir. Rahim boşluğu, embriyonun buraya yerleşmesini ve burada gelişmesine olanak tanır. Y şeklindeki rahim, rahim içi boşluğunu küçülterek bazı gebelik problemlerine yol açabilir
Y şeklindeki rahim (bicornuate uterus) çoğu zaman riskli bir durum değildir. Gebe kalma şansı ya da üreme sağlığını etkilemez. Ancak bazı durumlarda düşük ve erken doğum riskini artırabilir.
Y Şeklinde Rahim Nasıl Oluşur?
Y şeklindeki rahim, anne karnındaki gelişim süreci ile alakalıdır. Normalde birleşmesi ve tek bir boşluk haline gelmesi gereken müller kanalları, birtakım nedenlerle birleşmez. Bu durum rahim şekil bozukluklarına neden olur.
Y Şeklinde rahim durumunda, boşluklar tam anlamıyla birleşmiştir. Rahmin üst kısmında bir çıkıntı kalır. Bu çıkıntı, bombe, rahim içi boşluğunu küçültür ve bazı doğum problemlerine neden olabilir.
Bicornuate (bicornis) uterus gibi doğumsal rahim anomalileri, isminden de anlaşılacağı üzere doğuştan gelir. Anne karnındaki gelişim esnasında organlar beklendiği gibi oluşmayabilir. Rahim oluşumu sırasında meydana gelen değişmeler bicornuate uterusa sebep olur. Belirti göstermediğinden, çoğunlukla kişi gebe kalana dek fark edilmez. Bu tür durumlarda düşük ve erken doğum görülme olasılığı yüksektir.
Y Şeklinde Rahim Belirtileri
Bicornuate uterus, çoğu zaman belirti göstermez. Doğuştan gelen ve yapısal bir bozukluk olan Y şeklindeki rahim belirtileri, çoğu zaman yok denecek kadar azdır. Kadınlar, gebe kalana ya da ultrasonografi gibi görüntüleme tekniklerine başvurana kadar, Y şeklindeki rahimden haberdar olamazlar. Doğuştan getirdikleri bu anomali, onların normalidir. Yine de bazı durumlarda bicornuate uterus (Y şeklindeki rahim), bazı belirtiler gösterebilir:
Ağrılı Adet Dönemleri
Sağlıklı bir kadın ayda bir defa âdet görür ve oldukça normaldir. Y şeklinde rahim sahibi bir kadın da âdet görmeye devam edecektir ancak, süreç bir miktar daha ağrılı olabilir. Bicornuate uterus, kanın rahim ağzından geçmesini zorlaştırabilir ve bu durum ağrıya sebep olabilir. Ancak bu durum her kadında görülmez.
Tekrarlayan Düşükler
Bicornuate uterus, en temelde, rahim içi boşluğun yeterli olmayışıdır. Sıklıkla erken doğum ve düşükler ile karakterize edilir. Bunun yanında gebe kalmada güçlükler de yaşanabilir. Ancak tüm bu belirtiler her hastada gözlemlenmez. Bu nedenle, düzenli aralıklarla jinekolojik muayene yaptırmak önerilir.
Y Şeklinde Rahimde Hamilelik
Y şeklinde rahim sahibi olan kadınlar genellikle gebe kalma ile ilgili problemler yaşamaz. Diğer taraftan Y şeklinde rahimde hamilelik, diğer gruplara nazaran daha risklidir. Sağlıklı bir kadında, rahim içi boşluğunun üçgen ya da ters armut biçiminde olması beklenir. Rahim hamilelik sırasında genişler ve embriyonun gelişimi için yeterli alanı sağlamaya çalışır. Bicornuate uterusta (Y şeklindeki rahim) rahim boşluğu embriyonun gelişimine olanak sağlayacak şekilde yeterli genişlikte olmayabilir. Bunun yanında görülebilen düzensiz kasılmalar da hamileliği daha riskli hale getirebilir.
Y şeklindeki rahimde hamilelik için beklenen en büyük risk erken doğum ve düşük riskidir. Bu durum çoğunlukla rahmin yeterince genişleyememiş olmasından kaynaklanır. Elbette diğer faktörler de etkilidir.
Y şeklindeki rahimde hamilelik sırasında beklenebilecek diğer riskler şunlardır;
- Yüksek gebelik tansiyonu
- Düşük
- Erken doğum
- Kanama
- Doğum sonrası kanama
Y Şeklinde Rahim Ameliyatı
Y şeklinde rahim tedavisinde cerrahi yöntemlere başvurulur. Hastanın başvurusundan sonra, rahimdeki sekil bozukluğunu gidermek amaçlanır. Geçmişte metroplasti yöntemi kullanılıyor olsa da günümüzde histroskopi yöntemi tercih edilir. Y şeklinde rahim ameliyatı, histeroskopi yöntemiyle yapılır ve oldukça basit bir işlemdir. Vajinadan ince bir araçla girilerek, rahim istenilen şekli alana kadar kesi ya da yakma işlemi yapılır. Bu sırada işlem, araç ucundaki mikro kameralar ile takip edilmektedir. Hasta genel anestezi altında olduğu için acı ya da ağrı duymaz. Histeroskopi yönteminin tercih edilmesi aynı zamanda enfeksiyon gibi ameliyat sonrası olası komplikasyonları da büyük ölçüde engeller.
- Hastaya anestezi uygulandıktan sonra, histeroskop yardımı ile vajinadan giriş yapılır.
- Vajina içi işlem sırasında, monitörlerden izlenmektedir.
- Rahim içindeki boşluk istenilen şekle ve büyüklüğü gelene kadar, dokular uzaklaştırılır.
- Üst kısımda 1 santimetreden az doku kalması önemsizdir. Çoğu zaman rahime zarar vermemek için doku tamamıyla alınmaz.
Sıkça sorulan sorular
Rahmin y şeklinde olması gebeliğe engel midir?
Y şeklinde rahim genellikle gebeliğe engel olmaz. Diğer taraftan Y şeklinde rahmin getirdiği en büyük risk, erken doğum ve düşük ihtimalinin artmış olmasıdır. Rahim içi boşluk, çoğu zaman embriyonun gelişimine yetecek kadar büyük değildir. Bu nedenle düşük ya da erken doğum görülme olasılığı yüksektir.
Y rahim ultrasonda belli olur mu?
Y şeklinde rahim tanısı belirli yöntemler ile konulabilir. Bu yöntemler histerosalpingografi, 4 boyutlu ultrasonografi ve manyetik rezonans yöntemleridir. Tanı konulmasında genellikle rahim filmi yöntemi tercih edilir. Y şeklinde rahim ultrasonografi yöntemleri ile de teşhis edilebilir.
Y şeklinde rahimin MR’ı nasıl çekilir?
Y şeklinde rahim MR’ı (pelvik emar) tıpkı diğer MR’lar gibi çekilir. Radyoloji odasında bir MR cihazı kullanılır. Diğer uygulamalarda da olduğu gibi hastanın metal eşyalarını dışarıda bırakması istenir. Ağrılı bir işlem değildir. Yaklaşık 15-20 dakika kadar sürer. Ancak Y şeklinde rahim tanısı genellikle histerosalpingografi ile konulur.
Rahmin y şeklinde olması düşüğe sebep olur mu?
Y şeklinde rahim düşüğe sebep olabilir. Bu durumdaki hastalarda düşük ve erken doğum riski yüksektir. Rahim içi boşluğunun yeterince geniş olmaması, bir süre sonra embriyo için yetersiz bir ortam oluşturur. Böylece bicornuate uteruslu kadınlarda düşük görülme oranı diğer gruplara göre yüksektir. Diğer taraftan kolaylıkla tedavi edilebilir.
Y rahim erken doğuma neden olur mu?
Y şeklindeki rahim düşükte olduğu gibi, erken doğuma sebep olabilir. Rahim, gebelik sırasında, embriyonun gelişmesi için büyür ve hacmini artırır. Ne var ki bicornuate uterus durumunda, rahim içindeki boşluk azalmıştır. Bu durum bebeğin yeterince gelişmesini engeller ve erken doğuma neden olabilir.
Y şekilli rahim normal doğuma engel mi?
Y şeklinde rahim, bir rahim şekli bozukluğudur. Dolayısıyla bebeğin rahim içerisindeki pozisyonu normalden farklı olabilir. Böyle bir durumda, doktorunuz, normal doğum yerine sezaryen doğum tercih edebilir. Bu konudaki en sağlıklı bilgileri, doktorunuz verecektir.