Hemen hemen her kadının yaşadığı normal bir durum olan vajinal akıntı, renk, kıvam, koku gibi özelliklerinde çeşitli nedenlerle değişiklik meydana geldiğinde tedavi edilmesi gereken bir rahatsızlık olarak karşımıza çıkar. Hekimlerin en sık karşılaştığı semptomlardan biri olan vajinal akıntı neden olur, nasıl geçer, yeşil akıntı nedir, beyaz akıntı normal midir, kokulu akıntı hastalık habercisi midir, hamilelerde akıntı olması normal midir vb. soruların yanıtları bu yazımızda. İşte, vajinal akıntı hakkında merak edilenler:

Vajinal Akıntı Neden Olur?

Vajina hücreleri ile rahim ağzındaki bezlerden ve giriş bölgesinden gelen sekresyonların birleşerek oluşturduğu, üreme çağındaki kadınlarda görülen vajinal akıntı, vajinanın temizlenmesi ile korunmasında, cinsel ilişkinin konforlu bir şekilde yapılmasında ve dudakların birbirine sürtmesi sebebiyle oluşabilecek tahrişi önlemede görev alan sağlıklı bir vücut fonksiyonudur. Yumurtlama dönemlerinde ve bölgenin uyarılmasıyla artışa geçen vajinal akıntının miktarı, hormon, salgı hücrelerinin sayısı vb. değişkenler nedeniyle her kadında farklıdır. Menopoz döneminin başlamasıyla birlikte bu fizyolojik vajinal akıntı azalır ve vajinal kuruluk yaşanmasına neden olur.

Vajinal bölgedeki bakteri dengesinin bozulması, kokusuz, şeffaf ve kaygan vajinal akıntının kıvamını, kokusunu veya rengini etkileyerek anormalleşmesine yol açar. Antibiyotik, doğum kontrol hapı veya steroid kullanımı, klamidya, bel soğukluğu, bakteriyel vajinozis, şeker hastalığı, rahim ağzı kanseri, pelvik inflamatuar hastalık, operasyon sonrası gelişen pelvik enfeksiyon, Trichomonas enfeksiyonu, maya enfeksiyonları, vajinit, vajinal atrofi, vajinal duş ve temizlik amacıyla kokulu kimyasal kullanımı, vajinal akıntının bu tür değişimine yol açan etmenlerden bazılarıdır.

Hangi Hastalıklar Vajinal Akıntıya Neden Olur?

Vajinal akıntılar, nitelik ve niceliklerine göre gruplandırılmışlardır. Kimi tedavi gerektiren ve daha ciddi bir sağlık sorununun habercisi sayılan akıntılar olduğu gibi bu gruplar arasında “normal” sayılan akıntılar da vardır. Şeffaf akıntı, beyaz akıntı, sarı ya da yeşil akıntı, kahverengi ve/veya kanlı akıntı, vajinal akıntı kategorileridir. Akıntıyla birlikte ateş, karında ağrı, yorgunluk hissi, sık sık idrara çıkma veya açıklanamayan kilo kaybı varsa zaman kaybetmeden bir jinekoloğa başvurmak gerekir. Kokulu akıntı olduğunda da muhakkak muayene olunması gerekir, zira bir sağlık problemini işaret eden bu kokulu akıntı tedavi edilmediği takdirde daha ciddi sorunlara yol açabilir.

Sağlık kuruluşuna başvurulduktan sonra hekim, hastaya vajinal akıntısının özellikleri, cinsel yaşamı, vajina hijyenini sağlayış biçimleri vb. pek çok soru yöneltip şikâyetlerini dinledikten sonra hastayı fiziksel olarak (jinekolojik muayene dâhil) muayene eder. Akıntının enfeksiyondan ileri gelip gelmediği genellikle bu muayene esnasında anlaşılır. Hekim gerekli görürse HPV ile rahim ağzı kanserinin tespiti için ve ek nedenler gereğince farklı testler de yapabilir.

Renklerine Göre Vajinal Akıntılar

Şeffaf Akıntı

Şeffaf ya da berrak akıntılar, “normal” sayılan akınlar olup kendi içinde akışkan ve mukus benzeri olmak üzere ikiye ayrılır. Akışkan türdeki şeffaf akıntı, yapılan egzersizler ardından artabilmekle birlikte her zaman görülebilir. Berrak akıntının akışkan kıvamlı olmaması, diğer bir deyişle mukus gibi bir yapıda olması, kadının yumurtlama dönemi içerisinde olduğunu gösterir. Mukus kıvamlı akıntı, akışkan akıntının aksine ve anıldığı üzere, ay içerisinde sadece belirli dönemlerde olur. Şeffaf akıntı, kokulu akıntı olmadığı ya da kaşıntı gibi rahatsız edici durumları doğurmadığı sürece doktora başvurmaya gerek yoktur.

Beyaz Akıntı

Beyaz akıntı, âdet döngüsünün başlangıcında ya da sonunda görülebilen, beraberinde şiddetli kaşıntı yaşanmaması, kıvamının fazla yoğun ya da kesilmiş süt/beyaz peynir kırıntısı gibi olmaması durumda “normal” sayılan bir vajinal akıntı türüdür. Akıntının normalliğinin bozulmasına genellikle maya enfeksiyonu neden olur. Bu tür normal dışı beyaz akıntının, başka bir enfeksiyonla karışmadığı sürece genellikle kokusu olmaz. Buna karşın hastaların birçoğu akıntıya ve kaşıntıya eşlik eden batma ve acı hissinden de şikâyet eder. Beyaz akıntı ağırlıkla sigara kullanan, bağışıklık sistemi zayıf ve şeker hastası kadınlarda daha çok görülür. Uzun bir tedavi süreci gerektirir ve tedavi sonlansa dahi ilerleyen zamanlarda nüksetme olasılığı yüksektir.

Yeşil Akıntı ya da Sarı Akıntı

Akıntının rengi sarı ya da yeşilse ve kıvamı yoğun-köpüksü, kokusu rahatsız ediciyse bu akıntının “normal dışı” değerlendirilmesi gerekir. Kokunun özellikle cinsel ilişki ardından artışa geçtiği yeşil akıntıya ekseriyetle cinsel ilişkiyle bulaşıp yayılan trichomonas enfeksiyonu sebep olur. Bu tür vajinal akıntısı olan kadınlar sık idrara çıkma ve çıktıklarında da yanma şikâyetinden muzdarip olurlar. Yeşil akıntı genellikle sigara kullanan, bağışık sistemi zayıf, vajina temizliğine önem vermeyen ve bazı ek hastalıkları bulunan kadınlarda görülür. Bu tür akıntı söz konusu olduğunda tedavi eşli olarak yapılır ve hızla sonuçlanır.

Kahverengi Akıntı

Vajinal akıntının âdet dönemi süresince ya da hemen akabinde kahverengi olması “normal” sayılırken bu dönem dışında görülmesi normal dışıdır. Lekelenme olarak tabir edilen bir kanlı akıntı söz konusuysa bu durum, erken dönem hamilelik belirtisi sayılabileceği gibi akıntının açık ya da koyu kahverengi olması rahim ağzı lezyonlarını ve kanserini, rahim kanserini, endometrial polip, miyom veya rahim içindeki anormal büyümeleri işaret ediyor olabilir.

Hamilelikte Akıntı

Hamilelikte (genellikle 6. ila 8. haftada) vajinal akıntının artışa geçmesi olağan bir durumdur. Hamilelikte beyaz akıntı, vajinanın enfeksiyonlara karşı korunmasında ve rahim ağzının ıslak kalmasında görevlidir. Akıntı, hamilelik süresince ve doğum sonrasında da yaklaşık 2 ay devam eder. Kokulu akıntı yaşanmadığı sürece, yani, akıntının açık beyaz renkte ve kokusuz olması durumunda hamilelerin tedirgin olmasını gerektiren bir durum yoktur. Buna karşın hamilelikte sarımsı akıntı ve bu akıntının kokusu varsa buna bir enfeksiyonun neden olup olmadığının araştırılması gerekir.

Vajinal Akıntı Nasıl Geçer?

Normal dışı olarak ifade edilen vajinal akıntının nasıl tedavi edileceğine, akıntının özelliklerinin değişmesine neden olan etmenin bulunması sonrası karar verilir. Örneğin neden Trichomoniasis enfeksiyonu ise ağız yoluyla alınan ilaçlar; bakteriyel vajinozis ise antibiyotikli kremler ve ağız yoluyla alınan antibiyotikler; mantar enfeksiyonları ise vajinaya tatbik edilen antifungal jel ya da kremler vajinal akıntıyı tedavi etme için kullanılır. Tedavi süresince korunmasız bir şekilde cinsel ilişkiye girmekten kaçınılmalı, deniz ve havuza girilmemelidir.

Tüm hastalıklarda olduğu gibi vajinal akıntıda da rahatsızlık baş göstermemişken birtakım tedbirler almak faydalıdır. Bu kapsamda dar kıyafetler giymekten kaçınmalı, iç çamaşırlarının %100 pamuklu kumaştan üretilmiş olanları tercih edilmelidir. Bölgenin florasını bozmaları nedeniyle kokulu sabun ve parfüm kullanılmamalı, köpüklü duş ve vajinal duş kesinlikle yapılmamalıdır. Genel hijyen kurallarına uymak, tuvalet temizliğini önden arkaya doğru yapmak, bölgeyi rutin olarak uygun yıkama sıvıları ve ılık suyla yıkayarak temizlemek ve banyo sonrası bölgedeki nemi tahrişe yol açmayacak şekilde havluyla almak da tedbir amaçlı yapılabileceklerdendir.